Y a z a r Ç i z e r: Daha çekici yakın plan çekimleri yapın!

Kompakt fotoğraf makinelerinin en önemli yeteneklerinden birisi makro çekim kabiliyetleridir. Havanın kötü olduğu günlerde dışarı çıkmak yerine evinizde fotoğraf çekmek için de bu yetenek yeterli olacaktır. Model araba koleksiyonuzu fotoğraflayabilir ya da sırf bu amaç için model araba ya da lego edinebilirsiniz.

Bu yazımızda çiçek ve hayvan makrosu yerine model arabalarla nasıl daha etkili çekimler yapabiliriz ona bakacağız. Öğrendiğiniz püf noktalarını diğer makro çekim konularında da uygulayabilirsiniz.

Günümüzde çoğu kompakt fotoğraf makinesi 1 ila 5 cm arasındaki konulara netleme yapabilir. Daha yakına netleme daha fazla büyütmeyi beraberinde getirdiği için çektiğimiz nesne fotoğrafta daha büyük çıkacaktır. Her ne kadar fotoğraf makinemiz bize makro çektiğimizi söylese de çoğu durumda bu yakın çekimden ötesi olmaz. Murat, Gerçek makro lens nedir, nasıl anlaşılır? isimli yazısında bunu anlatmıştı. Öncelikle çekim tekniğini anlatalım, ardından daha güzel görünen fotoğraflar için neler yapabilirize bakalım.

Nasıl Çekmeli?

Burada anlatacağım teknik her makine için bire bir geçerli olmayacaktır çünkü kompakt fotoğraf makinesi pazarındaki ürün çeşitliliği gerçekten de çok fazla.

1. Makro moduna geçelim.

Makro moduna geçerek fotoğraf makinemizin daha yakına odaklayabilmesine izin vermiş oluruz. Portre çekim modu gibi sahne çekim modlarını seçtiğiniz menüden ya da mod kadranından makro çekim modunu seçin. Makro çekim modunun simgesi genelde çiçek olmaktadır.

Canon gibi kimi markaların mod seçenekleri arasında makro modu yer almaz, onlarda arkadaki yön düğmelerinin solunda yer alan netlik ayarı düğmesine bastıktan sonra gelecek alt menüden makro seçeneğini seçmeniz yeteli olacaktır ki düğmenin üzerinde ya da yanında bahsettiğimiz çiçek simgesini görebilirsiniz.

2. Netleme seçeneklerinden merkez af karesini seçin.

Fotoğraf makinemiz siz değiştirmedikçe otomatik netleme yapar. Çoğu fotoğraf makinesinde aynı zamanda merkez AF karesini seçme imkanımız da vardır. Bu sayede netleme sadece merkezdeki nesneye yapılır. Canon modellerinde menüden ‘AF Karesi’ seçeneğini ‘Yüz Tespiti’ yerine ‘Merkez’ olarak değiştirmeniz yeterli olacaktır. Diğer markalarda da buna benzer bir seçenek olacağını düşünüyorum. Takılırsanız sorabilirsiniz ama öncelikle kullanma kılavuzunuzu incelemenizi rica ediyoruz :)

3.Sahneyi istediğimiz şekilde düzenleyelim.

Bunu bir sonraki başlıkta biraz daha detaylandıracağım. Amacımız istediğimiz kompozisyonu elde edecek şekilde nesneleri yerleştirmek.

4. Netlemeyi yapmak istediğimiz yeri merkez AF karesine getirelim.

Yakın plan çekimi yaptığımız için büyütme oranı çok fazla olacak, bu da sığ alan derinliğini beraberinde getirecektir. Birden fazla nesnenin bulunduğu sahnede öndeki nesneye odaklama yapmak istediğimizde odaklanacak yeri dikkatli seçmeliyiz. Mesela model arabayı önden açılı çekerken farı yerine kapısına odaklama yaparsak pek etkili bir fotoğraf elde edemeyiz.

Bu şekilde görüş alanının oldukça küçük bir bölüme netleme yapıyor olsak da netleme kontrolünün bizde olması kullanmamız için yeteli bir nedendir.

5. Deklanşöre yarım basarak netlemeyi yapalım.

Sesler açıksa netleme anında ‘bip’ sesi duyulacaktır. Netleme yapıldığında AF karesi de çeşitli renkte görünecektir. Mesela Canonlarda, netleme yapılırsa yeşil kare, netleme yapılamazsa sarı kare görünür. Netleme yapıldığında deklanşöre YARIM basmak çok önemlidir. Tam basarsak fotoğraf çekilecektir. Parmağımızı çekersek de netleme bırakılır, tekrar yarım basmamız gerekir.

İlk etapta doğru basma şiddetini ayarlamakta zorlanabilirsiniz ama zamanla alışırsınız. Netleme yapıldığında parmağımızın mevcut konumunu bozmamamız önemli nokta.

6.Kadrajımızı yeniden kuralım.

Netlemeyi istediğimiz yere yaptıktan sonra, deklanşöre yarım basmaya devam ederek kadrajımızı yeniden oluşturalım yani kompozisyonumuzu kuralım. Bunu yapma nedenimiz netlemeyi merkeze yapmamız ama fotoğrafımızda netleme yapılan noktanın merkezde yer almasını istemememizdir. Kompozisyon yazı dizimizi okuyarak nasıl bir fotoğraf elde etmek istediğinize daha rahat karar verebilirsiniz.

7. Deklanşöre tam basarak fotoğrafımızı çekelim.

Kadrajımız istediğimiz gibi olduğunda deklanşöre tam basarak çekim sürecini tamamlayalım.

Sahneyi düzenleme

Nasıl çekeceğinizi bilmek, istediğiniz fotoğrafı elde edebilmek için çok önemlidir ama fotoğrafın nasıl görüneceği tamamen kompozisyon yeteneğinize kalır. Doğru düzenlenmemiş bir sahnenin etkisi çok olmayacaktır. Bazı durumlarda da ekleyeceğimiz ek nesnelerle daha dengeli ve göze hoş gelen fotoğraflar çekebiliriz.

Arka planla derinlik hissini güçlendirebilirsiniz. (Canon PowerShot SX120 IS)

Fon önemlidir. Fon için aklınıza sadece manzara gelmesin. Başka nesneleri kullanarak sahnede derinlik hissini oluşturabilirsiniz. Kompakt fotoğraf makinelerinde arka planı öldürmek/flulaştırmak çok kolay değildir. Makro ise bu konuda en etkili çekim alanı olmakta iken bunu kullanmamak düşünülemez. Mesela model araba çekiyorsanız arabayı tek başına çekmek yerine, önüne ve/veya arkasına başka model arabalar da yerleştirerek sahnedeki derinlik hissini ciddi biçimde arttırabilirsiniz.

Görüş açısına göre fonda yer alan nesnelerin yerlerinde ince ayarlamalar yapmak gerekebilir. (Canon PowerShot SX120 IS)

Kartondan fon yapmayı deneyebilirsiniz. Uğraştırıcı olacağı kesin ama sonuçları görünce bu uğraşınıza değdiğini göreceksiniz. Bunu set dizayn etmek olarak görebiliriz. Daha basit yöntem ise arka plan olarak kullanmak istediğiniz bir fotoğrafı çıktı olarak almak ve sahnenize yerleştirmek olacaktır. Star Wars’un ilk üçlemesinde bile bu yöntem kullanılmaktadır yani utanmaya gerek yok :)

Nelere dikkat etmeli?

Konuya yaklaştıkça büyütme etkisi artacaktır ve bu sayede sığ alan derinliği daha kolay sağlanabilir. Bu nedenle makro çekerken zoom yapmak yerine geniş açıda konuya yaklaşarak çekim yapmak daha etkili olacaktır.

: Geniş açıda konuya yaklaşmak etkili bir yöntemdir. (Canon PowerShot SX120 IS)

Tele lens kullanarak da çekim yapabilirsiniz. (Canon PowerShot SX120 IS)

Çok yakından çektiğinizdeyse alan derinliği aşırı sığ olabilir. Model araba çekerken sadece farın net, arabanın geri kalanının flu olması istediğiniz şey değilse aşırı yaklaşmamaya dikkat edin.

Alan derinliğinin çok sığ olması soruna neden olabilir. (Canon IXUS 300 HS)

Çok yakın çekimlerde flaş kullanmamaya çalışın. Dış mekanda çekerken ışık çok sorun olmayacaktır ama evde çekimde net karelere elde edemiyorsanız tripod kullanın. Tripodunuz yoksa da bir adet masaüstü tripod edinin. Küçük boyutları sayesinde hem rahatça yanınızda taşıyabilirsiniz, hem de uygun fiyatla alabilirsiniz.

Fotoğraf makinenizde diyafram öncelikli mod (A/Av modu) varsa onu kullanın. Düşük f değerini kullanmak derinlik hissini güçlendirecektir. f5.6′dan daha büyük f değeri kullanmamaya çalışın çünkü görüntü kalitesi düşmeye başlayacaktır.

Yüksek ISO kullanmaktan kaçının ki bu nedenle tripod kullanmanızı öneriyorum.

Fotoğrafı çektikten sonra arka planı beyazlatma ya da ‘cross-process’ gibi yöntemlerle fotoraflarınızı görsel yönden daha çekici hale getirebilirsiniz. Bu da başka bir yazı konusu.